اعلان عمومى‏، سند شماره ۴۰؛ سفرهاى ناصرالدين‏‌شاه به قم

[شعبان ۱۳۱۰]
اعلان عمومی
چندماه است كه همه‌روزه به‌توسط دليجانهای‏ (در متن اصلی: دلیژانس‌ها) بسيار ممتاز، از قرار تفصيل ذيل، مسافرين بين دارالخلافه تهران و قم حمل‏‌ونقل می‏‌شود، چنان‏كه اسباب رضای عامه گرديده است.
هر روز يك ساعت از روز گذشته، يك دليجان از مركز دارالخلافه كه در كاروانسرای حاجی ابوالفتح در خيابان دروازه دولاب است حركت می‏نمايد و يكی از قم و در همان روز، نصفی از راه را الی مهمانخانه قلعه محمدعلیخان طی می‏‌كند و صبح روز بعد، يك ساعت از روز گذشته، هركدام به‌‏طرف مقصد خود حركت می‏كنند. در اين دليجانها جای مردانه و زنانه علی‏حده ساخته شده، مسافرينی كه شب در مهمانخانه قلعه توقف می‏‌نمايند، تمام لوازم و اسباب آسايش آنها از غذا و غيره مهيا است و در عهده يك نفر مسلمان متدّين است.
قيمت بليط برای هر نفری به جهت مسافرت از تهران به قم يا از قم به تهران بيست و پنج قران است و اطفالی كه كمتر از دوازده سال داشته باشند، بايد نصف اين مبلغ را بدهند.
هر مسافر می‏تواند به‏‌قدر پنج من تبريز اسباب و لوازم سفر همراه خود داشته باشد، به ملاحظه اين‏كه دست‌ه‏اى بخواهند بالاتفاق حركت كنند، ممكن است كه قبل از وقت بليت به جهت روز معينی خريداری نمايند ولى محض اين‏كه اغتشاشى واقع نشود، بليتى كه ابتياع شده براى همان روز معين به كار است.
فروش بليت هميشه در سرای حاجی ابوالفتح در تهران و در مهمانخانه قلعه‏ محمدعلیخان و در مهمانخانه قم خواهد بود.
سند شماره ۴۰، سفرهاى ناصرالدين‏‌شاه به قم، متن، ص: ۳۱۶