با وجود کثرت کتابخانه‌های معتبر در قم و این‌که این شهر هم اکنون یکی از مراکز مهم گردش(خرید و فروش و اهدا) و نگهداری نسخه‌های خطی اسلامی – ایرانی در ایران و کشورهای منطقه است، فاقد پاره‌ای از کتابخانه‌های تخصصی مورد نیاز است. کتابخانه و مرکز اسناد ملی قم یکی از این ضرورت‌ها است که لزوم احداث آن بیش از پیش احساس می‌شود. شهر قم از معدود شهرهای جهان اسلام است که در ردیف شهرهایی چون بخارا و نیشابور و اصفهان و بغداد و دمشق و سمرقند دارای تاریخ کهن(کتاب قم تألیف شده در 378ق) است. این شهر از ابتدای دوره اسلامی شیعه نشین بوده است و از این جهت امتیاز دارد. روات و محدثان و علما و دانشمندان و سیاستمداران نامداری از ابتدای دوره اسلامی از قم برآمده‌اند؛ به گونه‌ای که یکی از مکتب‌های حدیثی معتبر منسوب به قم است. در ادامه تأسیس حوزه علمیه در دوران معاصر این روند تاریخی را قوت داده است. می‌توان گفت قم از همان آغاز دوره اسلامی از نشاط علمی برخوردار بود است و تأسیس حوزه نشان اجلا و اعلای این نشاط تاریخی است. قم در جریان انقلاب سلامی سال 1357 نقش پر رنگی داشت. تأثیرگذاری آن در رویدادهای بعدی تاریخی – دینی(مذهبی) – فرهنگی – سیاسیِ کشور/منطقه/جهان انکار نکردنی است. با این وجود قم فاقد مرکزی مجهز به کتاب‌ها و اسناد و مدارک و لوازم پژوهشی در زمینه پیشینه/ فرهنگ/اقتصاد/اجتماع/شهرسازی/دانشمندان/نامداران/آثار باستانی/معماری/جغرافیا/محیط زیست/کشاورزی و جزآنِ خود به طور تخصصی است. این تأسیس به منظورهای آتی پیشنهاد می‌شود:
1. گردآوری کتاب‌هایی که در مورد قم منتشر شده است یا می‌شود.
2. گردآوری نشریاتی که در قم منتشر شده است یا می شود یا خواهد شد یا حداقل تصاویر آنها.
3. گردآوری مقالاتی که در مورد قم است.
4. گردآوری نسخه‌های خطی که در مورد قم است یا تصاویر آنها.
5. گرداوری اصل یا تصاویر اسناد در مورد قم یا نامداران آن.
6. گردآوری عکس‌های تاریخی از شهر قم و نامداران آن.
7. گرد آوری نوارها /سی دی ها/انباره‌های رایانه‌ای/فیلم ها در باره قم.
8. تدوین تاریخ شفاهی قم در زمینه‌های مختلف از جمله تاریخ سیاسی/اجتماعی/فرهنگی. این امر باید با شتاب هرچه تمام‌تر انجام شود. منابع آن به سرعت از دست می روند.
9. مستندسازی کالبد شهر که هرروزه/هر ساعته در معرض تغییر است؛ از طریق تصویر برداری.
10. گردآوری کتاب‌های چاپ قم به صورت منظم از ابتدای پیدایش صنعت چاپ تا پیروزی انقلاب 1357.
11. گردآوری هرگونه میراث معنوی قم.
12. ایجاد زمینه و اقدام در جهت ثبت جهانی میراث مادی و معنوی قم.
13. گرد آوری گویش/لهجه و آداب و رسوم وتعزیه و بازی‌ها و فرهنگ عامیانه قم وشهرها و روستاهای استان.
14. تدوین دانشنامه قم در گونه‌های خرد/میانه/کلان به صورت همپا با دانشنامه‌های معتبر در زمینه مشابه.
15. چاپ و انتشار کتب و نشریات تخصصی در باره قم.
النهایه آماده کردن زمینه‌های پژوهشی برای پژوهشگران/محققان/علاقمندان و در اختیار نهادن منابع و مدارک مذکور برای آنها و دیگر خواستاران. دانشوران/اهل فضل/فرهنگ‌مندان/بینش‌وران می‌توانند بندهایی دیگر بر مواد پیش نگاشته بیفزایند. امید داریم پیشنهاد مذکور در جلسۀ حضور دکتر محمد رضا مجیدی سفیر پیشین ایران در یونسکو و رئیس کنونی کتابخانه مجلس شورای اسلامی در مورخ 95/5/19 ساعت 6/30 بعداز ظهر در بنیاد قم پژوهی مطرح شود.
🔹 سید محسن محسنی
ممکن است شما دوست داشته باشید