بازشناسی و تحلیل سیر تحول باغ سالاریه و تاثیر آن بر حیات شهر قم با استفاده از اسناد تاریخی

استاد راهنما: دکتر سید محمد‌مهدی معصومی
استاد مشاور: دکتر رضا کرمی
دانشجو: خشایار نصرتی
بهار 1398
چکیده :
باغ در عام به زمین‌هایی که برای پرورش گل و گیاه، میوه، سبزیجات، بوته‌ها، و درختان زیبا، حصارکشی شده باشند، باغ می‌گویند. صورت فارسی میانه کلمه همان باغ و صورت فارسی باستان آن باگَ بوده‌است به معنی بخش یا تقسیم یا قطعه زمین زیر کشت.باغ، واژه‌ای فارسی است که در پهلوی و سغدی نیز به همین شکل بکار برده می‌شده. دیگر واژه به‌کاررفته در زبان‌های ایرانی برای باغ واژه «پردیس» است که این خود واژه‌ای است برگرفته از پارسی باستان (پارادئزا) به معنی باغ و بوستان. پارادئزا در اوستا نیز دو بار بکار رفته‌است. این واژه در پهلوی پالیز شده و در فارسی دری هم بکار رفته‌است با توجه به این موضوع که در قدیم شهر قم دارای فضای سبز بسیاری بوده و نماد یک باغ شهر راداشته وبا توجه به مساحت زیاد باغ سالاریه در آن زمان این باغ تاثیر مهمی بر حیات شهر داشته است. ضرورت به این موضوع که باغ سالاریه امروزه در دست تخریب است و به آن رسیدگی نمی شود و ممکن است در آینده چیزی از این باغ باقی نماند. مطالعه تاریخی این موضوع میتواند به ما کمک کند در روشن شدن اهمیت وتوصیف جایگاه این باغ در رسیدن به تصویری از گذشته این شهر و با توجه به اینکه شهر قم دارای یک پیشینه تاریخی خیلی خوبی است و این پیشینه در حال فراموش شدن است و هویت شهر در حال تضعیف است این باغ می‌تواند یک یادگاری از گذشته باشد. باغ سالاریه با پیشینه تاریخی کهن در طول تاریخ از شکل گیری تا کنون شاهد تحولات بسیاری بوده است.دستاوردهای پژوهشی در خصوص این موضوع تا کنون بر مبنای توصیفات پراکنده و فاقد روش شناسی صحیح پژوهشی بوده است از طرفی دیگر هم اسناد بسیاری در زمینه تاریخ موضوع موجود است که تا کنون مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است روش تحلیل روش تاریخی تحلیلی در نظر گرفته شده است.لذا از باب تحلیل اهمیت نقش باغ ها در تاریخ شکل گیری شهر قم این مهم نیازمند بررسی و توجه روش مندانه در جهت آشکار‌شدن نکات پنهان تاریخی است.همچنین تحلیل این یافته ها می‌تواند به روشن‌شدن جایگاه آن در وضعیت کنونی شهر کمک کند لذا بررسی موضوع از جهت شناخت، واکاوی ، تحلیل مهم به نظر می‌رسد و ما را به این امرما ملزم میکند تا درباره شهر و باغ‌ها ازدست رفته شهرمان اطلاعات بیشتر و مفصل‌تری را بیان می‌نماییم.