دکتر محسن موسوی خونساری، کارشناس حوزه آب و محیط زیست مطالب مهمی در ارتباط با چالش‌های مرتبط با خشکی دریاچه نمک قم و تالاب‌های پیرامون آن بیان کردند.
این کارشناس حوزه آب و محیط زیست اظهار داشت: متاسفانه بر روی تمام رودخانه‌های منتهی به دریاچه نمک قم سدهای مخزنی احداث شده و چنانچه در سال جاری و سال‌های آتی از طرف این سدها، حقابه زیست‌محیطی به سمت دریاچه جاری نشود مسلماً مشکلات عدیده‌ای گریبانگیر منطقه خواهد شد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از خشکی تالاب مره، تالاب بند علیخان و دریاچه نمک قم و کلاً نابودی اکوسیستم‌های موجود در منطقه است.
وی افزود: پس از خشکی این دریاچه و تالاب‌ها، با شور شدن و کاهش شدید سفره آب زیرزمینی در منطقه قم و قنوات مواجه هستیم.
جلسه چهارصد و دوم بنیاد قم‌پژوهی پس از مدتی که به علت کرونا تعطیل بود، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت حضوری و مجازی با موضوع “چالش‌های مرتبط با خشکی دریاچه نمک قم و تالاب‌های پیرامون آن”برگزار شد.
دکتر محسن موسوی خونساری، کارشناس حوزه آب و محیط زیست مطالب مهمی در ارتباط با چالش‌های مرتبط با خشکی دریاچه نمک قم و تالاب‌های پیرامون آن بیان کردند.
این کارشناس حوزه آب و محیط زیست اظهار داشت: متاسفانه بر روی تمام رودخانه‌های منتهی به دریاچه نمک قم سدهای مخزنی احداث شده و چنانچه در سال جاری و سال‌های آتی از طرف این سدها، حقابه زیست‌محیطی به سمت دریاچه جاری نشود مسلماً مشکلات عدیده‌ای گریبانگیر منطقه خواهد شد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از خشکی تالاب مره، تالاب بند علیخان و دریاچه نمک قم و کلاً نابودی اکوسیستم‌های موجود در منطقه است.
وی افزود: پس از خشکی این دریاچه و تالاب‌ها، با شور شدن و کاهش شدید سفره آب زیرزمینی در منطقه قم و قنوات مواجه هستیم که به دنبال آن شوری خاک و نابودی اراضی کشاورزی و تخلیه روستاهای این دو منطقه دور از انتظار نیست.
دکتر موسوی خونساری افزود: مورد بعدی که از تبعات جاری نشدن حقابه زیست‌محیطی محسوب می‌شود عدم تغذیه دریاچه نمک قم است که این عامل باعث می‌گردد امکان فعالیت‌های معدنی و استحصال اکسید منیزیم غیر ممکن شود؛ زیرا برداشت شورابه از دریاچه نمک برای استحصال مواد معدنی زمانی عاقلانه است که آب‌های جاری از رودخانه‌ها وارد دریاچه نمک شده و به نحوی جایگزین برداشت شورابه شود.
وی سپس گفت: مورد بعدی موضوع پیدایش گرد و غبار و حرکت آن به سمت مناطق شهری قم است که مسلماً هر چه آب‌های رودخانه‌های منتهی به دریاچه کم‌تر باشد میزان گرد و غبار بیشتر خواهد بود.
این کارشناس در ادامه گفت: حقابه زیست‌محیطی دریاچه نمک قم طبق توافق رسمی وزارت نیرو و سازمان محیط زیست ۱۵۴ میلیون متر مکعب بوده که بایستی این مقدار از سدهای ۱۵ خرداد استان قم، الغدیر استان ساوه، ماملو استان تهران، نهب استان قزوین و امیرکبیر استان البرز تامین شود که به همین منظور و جهت هماهنگی بیشتر برای تامین این مقدار حقابه زیست‌محیطی لازم است ستاد احیای دریاچه نمک قم و تالاب‌های پیرامونی با مدیریت معاون محترم رئیس جمهور و استانداران استان‌های قم، البرز، تهران، قزوین، اصفهان، سمنان و مرکزی به مرکزیت و ستادی استان قم تشکیل شده و راهکارهای مفید و مشترک بین استانی برای احیای این دریاچه اتخاذ و تصویب و عملیاتی شود.
وی گفت: البته موضوع رها سازی حقابه زیست‌محیطی باید در شرایطی باشد که بهترین نتیجه از آن حاصل شود و پیشنهاد من این است که در فصل زمستان باشد تا برداشتی از آن صورت نگیرد و همزمان از چند سد باشد تا با قدرت بیشتر حرکت کند و بازرسی ویژه در مسیر داشته باشد تا حداقل آب‌های رها شده بتواند بدون هیچ مانع و برداشت آبی، به پیکره اصلی دریاچه نیمه جان برسد و آن را از مرگ نجات دهد.
دکتر موسوی خونساری ادامه داد: احیای دریاچه نمک مسلماً احیای دشت مسیله را که دارای تنوع جانوری و گیاهی خاصی است به دنبال خواهد داشت و پس از احیای دشت مسیله صنعت گردشگری و توریسم گسترش یافته و مواهب طبیعی و تاریخی منطقه که چشمگیر هستند مورد توجه دوستداران طبیعت و تاریخ قرار خواهد گرفت.
در انتهای جلسه حاضرین به جدیت خواستار آن بودند که ستاد هماهنگی ملی برای احیای دریاچه نمک قم تشکیل گردد و در این ارتباط مکاتبات مقتضی از طرف اداره کل محیط زیست قم و استانداری قم با مقامات ارشد نظام صورت پذیرد.
